Styl Art Deco – opis i charakterystyka

Styl ten jednocześnie sprzeciwiał się dekoracyjnej secesji (art nouveau) – jej brakowi formy, dyscypliny przestrzennej i chaosowi. Nazwa stylu wywodzi się z języka francuskiego: art – sztuka, décoratif – dekoracyjny i bezpośrednio od nazwy paryskiej Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes (Międzynarodowa Wystawa Sztuk Dekoracyjnych i Przemysłu Współczesnego) z 1925 r. Styl art déco charakteryzował się klasycyzującym zgeometryzowaniem. Wzory czerpał z europejskiego klasycyzmu, ale także narodowej tradycji i rodzimego folkloru.

Na styl art déco oddziaływały też wydarzenia na świecie w latach 20-tych. Do najbardziej inspirujących można zaliczyć otwarcie grobu Tutenchamona w 1922 roku. Dlatego inspiracje starożytnym Egiptem były niezwykle popularne.

Styl art déco łączył funkcjonalność i nowoczesne rozwiązania techniczne z dekoracyjnością, perfekcją wykonania i najwyższej klasy materiałami wykończeniowymi. Można powiedzieć, że był to modernizm skierowany do burżuazji i bogatej klasy średniej – stąd jego ogromna popularność nie tylko we Francji, ale także w Anglii, a przede wszystkim w Ameryce, głównie w Nowym Jorku. Szczególnie tam spotykamy obfitą ornamentykę, płaskorzeźby, fryzy czy złocone gzymsy oraz luksusowe materiały wykończeniowe: marmury, kość słoniową, egzotyczne drewno, szlachetne metale.

Wnętrza art déco w nowoczesnej odsłonie

Wnętrza w tym stylu urzekają kunsztem, elegancją i dobrym smakiem. Art déco lubi porządek i symetrię. Jednocześnie to styl, który daje dużą swobodę aranżacyjną, łącząc klasykę z nowoczesnością. Zawsze jednak wykorzystując najlepszej klasy materiały i meble. Wnętrza w stylu art déco zazwyczaj utrzymane są w jasnych odcieniach: bieli, beży i szarości lub jako stonowane tło ciemnych kolorów: bordo, granatu i butelkowej zieleni. Mnóstwo tu kontrastów, z których najpopularniejszym są zestawienia czerni i bieli. Dodatkowymi kolorami wyróżniającymi się z tła są czerń i grafit oraz srebro, miedź i złoto – kwintesencja stylu art déco.

Typowe dla stylu art déco są wzory, głównie geometryczne, stosowane na tapetach, tekstyliach, dywanach czy detalach mebli. Na uwagę zasługują także duże motywy kwiatowe, np. na zasłonach czy zwierzęce motywy wykorzystywane np. na tekstyliach poduszek.

Meble we wnętrzach art déco

Meble w stylu art déco to klasyczne formy, bardzo stylowe o mocno geometrycznych kształtach. Wykonane z najlepszych materiałów z luksusowymi dodatkami i misternymi zdobieniami. Często wykończone politurą, pozłacane, tapicerowane, intarsjowane różnymi gatunkami drewna czy inkrustowane kością słoniową lub masą perłową.

Oprócz nowych mebli w stylu art déco, w antykwariatach i na aukcjach internetowych wciąż można znaleźć te oryginalne i używane. Jest to bardzo ciekawe i tańsze rozwiązanie, lecz wiąże się z koniecznością przeprowadzenia renowacji drewnianych mebli. Ważne, aby renowacją mebli zajął się profesjonalny zakład. Takich miejsc jest coraz więcej, więc do dzieła 🙂

Oświetlenie w stylu art déco

Niezwykle ważne we wnętrzach art deco są efektowne lampy sufitowe i żyrandole, a także eleganckie kinkiety na ścianach.

Dodatki i detale art déco

Niezwykle ważne w stylu art déco są dodatki, a sama aranżacja ma niezwykle zmysłowy klimat. Doskonale do tych wnętrz pasują złote lampiony i świeczniki, które wzbogacą atmosferę o kojący zapach płonących świec. Do tego miłe w dotyku poduszki, pufy, pledy wykonane z najwyższej jakości miękkich tkanin, jak jedwab i aksamit.

Styl art déco lubi dodatki, które błyszczą: lustra i obrazy w bogato zdobionych ramach, srebrne lub złote wazony, proste kamienne wazony w kształcie urny, patery i tace, zegary. Wszystkie przedmioty użytkowe w tym stylu muszą prezentować się wytwornie i elegancko.

Nieodzownym elementem aranżacji wnętrz w stylu art déco jest sztuka – charakterystyczne malarstwo i rzeźba. Tak jak cały styl charakteryzuje się zgeometryzowaniem i nawiązuje zarówno do wzorców antycznych i orientalnych, jak i awangardowych prądów malarskich, takich jak kubizm, fowizm czy konstruktywizm. Jedną z najznamienitszych przedstawicielek malarstwa Art Déco była wybitna artystka polskiego pochodzenia Tamara Łempicka. Dziś jej obrazy osiągają zawrotne ceny na światowych rynkach sztuki („La Tunique Rose” sprzedano na aukcji w Sotheby’s za ponad 13 mln dolarów). Warto przypomnieć, że kierunek art déco często odwoływał się także do regionalizmów i sztuki ludowej. Ten nurt reprezentowała najsłynniejsza obok Tamary Łempickiej polska artystka międzywojnia – Zofia Stryjeńska. Oryginalne obrazy art déco, jak wspomnieliśmy, są obecnie bardzo drogie. Na rynku można jednak znaleźć wiele bardzo dobrze wykonanych kopii i reprodukcji.
W latach 20-tych, w sztuce art déco jako nowość pojawiają się plakaty, często komercyjno-reklamowe. Taki plakat może stanowić ciekawe i tańsze rozwiązanie w wystroju wnętrza utrzymanego w stylu art déco.
Klasycyzującym zgeometryzowaniem charakteryzują się także artdecowskie rzeźby, najczęściej wykonane ze szlachetnych materiałów: brązu, mosiądzu czy marmuru, często pozłacane lub chromowane, z dodatkiem luksusowych detali. Rzeźby te często łączą sferę estetyczną z użytkową.

Art déco polecamy wszystkim ceniącym ciekawe wnętrza – urządzone z wyszukanym, ale i uporządkowanym przepychem.
Mimo, że historia stylu sięga niemalże stu lat, nadal nie traci on nic na aktualności i atrakcyjności. Doskonale łączy bowiem tradycję z nowoczesnością, prostotę z dobrze rozumianym bogactwem.

***

W następnym tygodniu zapraszamy na kolejny wpis na naszym blogu, pt. „Styl skandynawski”.